Sống 'nhờ' người chết - Kỳ 1: Tẩm liệm xác, chia ly trần gian cõi này

Nghề tẩn liệm người chết – Công việc thầm lặng mang đầy nhân tâm và trách nhiệm

Trong xã hội, có những nghề mà chỉ nghe đến đã khiến người ta “lạnh sống lưng”. Nghề tẩn liệm người chết là một trong số đó. Thế nhưng, đằng sau những ánh nhìn e ngại, là cả một quá trình làm việc tận tâm, tỉ mỉ và đầy đạo đức của những con người thầm lặng đưa tiễn người đã khuất về thế giới bên kia một cách trọn vẹn và trang nghiêm.

Làm nghề vì cái tâm – Không phải ai cũng dám

Ông Nguyễn Văn Hùng – người có hơn 50 năm làm nghề mai táng tại TP.HCM, chia sẻ:

“Có khi đang ăn cơm, nghe tin có người mất là bỏ đũa đứng dậy làm hòm, chuẩn bị tẩn liệm cho kịp. Có ngày không ai mất, nhưng có lúc chạy đám từ sáng tới khuya. Làm riết, đụng người chết còn nhiều hơn người sống...”.

Ông Hùng là đời thứ tư nối nghiệp mai táng trong gia đình. Từ năm 5 tuổi, ông đã theo cha đi làm “đào thài” – đứa trẻ đứng bên quan tài. Lớn lên dần dần quen với việc làm hòm, khiêng hòm, rồi tiếp xúc trực tiếp với người mất.

Với ông, việc tẩm liệm không còn đáng sợ, mà là một bổn phận phải làm cho tử tế. Bởi “người sống thì còn la rầy, còn sửa được. Người chết rồi, chỉ còn lại sự tôn kính và chu toàn”.

Quy trình khâm liệm: Từng khâu đều phải kỹ càng

Công việc bắt đầu từ khi thân nhân người mất đến đặt hòm. Sau khi chọn được kiểu hòm phù hợp, đội thợ sẽ tiến hành trị quan tài – công đoạn làm kín, chắc chắn từng chi tiết bằng dầu chai, vôi, đất hồ và giấy xi măng.

Tiếp đến, bên trong hòm sẽ được lót nilon, trải tro trấu để hút ẩm và giữ vị trí xương cốt khi cải táng. Trà thơm hoặc lá thảo dược cũng được dùng để giữ mùi và tạo không khí thanh tịnh. Mọi thứ đều được thực hiện tỉ mỉ và cẩn trọng, không có chỗ cho sơ suất.

Khi chuyển quan tài đến nhà tang, đội ngũ 4–5 người bắt đầu quá trình khâm liệm:

• Vệ sinh và thay đồ cho người đã khuất

• Trang điểm nhẹ nhàng nếu gia đình yêu cầu

• Buộc võng thân – kỹ thuật đặc biệt để giữ hình thể thi thể ổn định

Sau khi hoàn tất, thân nhân có thể đặt thêm chăn, áo hoặc giấy tiền vàng bạc vào hòm trước khi đóng nắp. Tất cả được ép kín bằng keo, dầu chai và hoàn thiện một cách nghiêm cẩn.

Đằng sau những giọt mồ hôi là nước mắt cảm thông

Làm nghề tẩm liệm không chỉ là công việc lao động tay chân – đó là công việc gắn liền với cảm xúc. Ông Lê Văn Tâm – người làm nghề hơn 20 năm, xúc động nói:

“Làm xác người lớn thì quen rồi, nhưng đến xác trẻ con thì không kìm được nước mắt. Tay chân nhỏ xíu, da thịt còn mềm, nghe tụi nhỏ gào lên gọi 'ba ơi, mẹ ơi'… tim như thắt lại”.

Họ đã quá quen với những buổi đêm túc trực bên linh cữu, những chuyến đi hạ huyệt dưới nắng mưa… nhưng vẫn không thể quen với nỗi đau người ở lại. Với họ, mỗi cái xác không phải là cái xác – đó là một con người, một kiếp người với đủ đầy yêu thương, mất mát.

Làm nghề tẩn liệm: phải có đức, có tâm

“Nghề này không chỉ kiếm sống. Mà quan trọng là không để lương tâm day dứt. Người sống mình sai, họ còn có thể tha thứ. Người chết thì không nói được, nên mình càng phải làm cho đàng hoàng”, ông Hùng trầm ngâm.

Chính vì vậy, dù là công việc ít ai dám làm, ít ai hiểu, nhưng những người như ông Hùng, ông Tâm vẫn bám nghề – bởi đơn giản, họ hiểu rõ:
“Tiễn người mất chu toàn, là để người sống được an lòng”.